Medal Sprawiedliwy wśród Narodów Świata dla Władysława Jezierskiego i jego rodziców
Autor: Nathan Karp
Czas powstania: 1991
Miejsce powstania: Izrael, Jerozolima
Wytwórnia: Izrael Yad Vashem Jerozolima
Technika/materiał: bity, miedź
Osoba powiązana: Władysław Jezierski
Powiązane wydarzenie: Holocaust
Wymiary: śr. 6 cm
Numer inwentarza: MLJ75
Dyplom dwujęzyczny: po prawej w j. hebrajskim, po lewej w j. polskim. Data: 13.VIII. 1991r. Z wytłoczonym godłem Izraela – menorą.
Medal-Awers: Ręce chwytające linę ratunkową splecioną z drutu kolczastego wokół Ziemi. Inskrypcja w j. hebrajskim: „Ktokolwiek ratuje jedno życie, ten jakby cały świat ratował”. Rewers: Inskrypcja po hebrajsku: „dowód wdzięczności narodu żydowskiego” i w j. francuskim: dla Władysław Jezierski i jego rodziców. Na dole: inskrypcja po francusku: „Wdzięczny naród żydowski” oraz francuskie tłumaczenie „Ktokolwiek ratuje jedno życie, ten jakby cały świat ratował”. Brzeg: Godło państwowe oraz słowa „Państwo Izrael” po hebrajsku i angielsku. Kaseta, cedrowa, dwustronnie otwierana.
Medal na awersie przedstawienie dwóch wyciągniętych rąk chwytających się drutu kolczastego, który splata się w linę ratunkową. Spiralny splot tworzy sześć drutów kolczastych. Ich kolce znikają w splocie. Lina oplata kulę ziemską z zaznaczonymi południkami i równoleżnikami. W centrum medalu na linii kręgu, otaczając wyobrażenie Ziemi znajduje się inskrypcja w języku hebrajskim: „Ktokolwiek ratuje jedno życie, ten jakby cały świat ratował”.
Na rewersie znajduje się w górnej partii wizerunek budynku Sali Pamięci Instytutu Jad Waszem na tle gór. W centrum inskrypcja po hebrajsku: „dowód wdzięczności narodu żydowskiego” oraz wizerunek rozłożystego drzewa. Poniżej ryta inskrypcja w j. francuskim: dla Władysław Jezierski i jego rodziców. Na dole: inskrypcja po francusku: „Wdzięczny naród żydowski”. W otoku napis – francuskie tłumaczenie „Ktokolwiek ratuje jedno życie, ten jakby cały świat ratował”. Brzeg: Godło państwowe oraz słowa „Państwo Izrael” po hebrajsku i angielsku.
Od 1963 roku państwo Izrael odznacza medalem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata osoby, które bezinteresownie, z narażeniem swojego życia, pomagały Żydom przetrwać Zagładę. Z uzyskaniem medalu dawniej wiązał się zaszczyt zasadzenia własnego drzewa w Alei Sprawiedliwych w Jerozolimie. Z powodu braku miejsca w alei obecnie nazwisko osoby wyróżniona medalem wpisuje się na Mur Honorowy Ogrodu Sprawiedliwych Jad Waszem.
Do dziś tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Świata otrzymało otrzymało 26,9 tys. osób z różnych krajów. Wśród nich jest 6,8 tys. Polaków (stan na dzień 21.08.2021).
Zgodę na przyznanie medalu wydano w 1967 roku, prawdopodobnie z powodów politycznych (wojna arabsko-izraelska) i zerwanie stosunków dyplomatycznych PRL – Izrael uroczystość została odroczona. Ostatecznie odznaczenie wręczono 02.06.1993 r., w ówczesnym Dziale Judaistycznym Muzeum Okręgowego w Lesznie (dawny dom przedpogrzebowy). Medal i dyplom wręczył attaché kulturalny ambasady Izraela w Polsce Ami Mehl. Nagrodę odebrała wdowa po Władysławie Jezierskim juniorze Janina Jezierska.
„Władysław Jezierski pochodził z Kieleckiego. W czasie okupacji czynnie walczył w partyzantce w oddziałach Batalionów Chłopskich pod pseudonimem „Gałązka”. W 1944 r. znalazł w pobliżu rodzinnego gospodarstwa we wsi Kotarzyn pięciu zbiegłych ze starachowickiego getta kilkunastoletnich Żydów. Trzech z nich wybrało partyzantkę i poszło do lasu, a dwóch – Avrahama Shainera i Ariela Lustgartena udało się przchować do końca wojny w stodole. W ten sposób Anterk i Stach, jak ich po polsku wtedy nazywano, przeżyli koszmar holocaustu. Uratowani, wyjechali potem z Polski do Izraela i Kolumbii.
Kiedy W. Jezierski przeniósł się z rodziną w Leszczyńskie i zamieszkał w 1966 r. w Osowej Sieni, odszukali swego dobroczyńcę i przez następne lata utrzymywali listowny kontakt. Pan Władysław mocno schorowany, jako inwalida wojenny zmarł przed pięcioma laty. Z wielkim wzruszeniem medal „Sprawiedliwych” z rąk izraelskiego dyplomaty odebrała wdowa po nim pani Janina Jezierska, której towarzyszyła córka z mężem.” (Źródło: „Panorama Leszczyńska”, 27.06.1993r., s. 9)
Polski język migowy:
AD
ETR Medal Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata
_______________________________________________________
Dostępne opisy przygotowała Fundacja Kultury Bez Barier w ramach zadania „Synagoga opowiada” realizowanego w partnerstwie Muzeum Okręgowego w Lesznie i Towarzystwa Przyjaciół Muzeum Okręgowego.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury
i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, Samorządu Województwa Wielkopolskiego i Miasta Leszna.