Dzielnica żydowska w Lesznie położona była w północno-zachodniej części miasta, w obrębie wałów miejskich, a jej granice wyznaczały ulice Kościańska (obecnie Gabriela Narutowicza) i Łaziebna. Zgodnie z przywilejem nadanym w 1626 roku przez Rafała i Bogusława Leszczyńskich, Żydom nakazano zabudowanie miejsc pustych, zakazano posiadania więcej niż jednego domu oraz zamieszkiwania poza wyznaczonym kwartałem.
W chwili wydania przywileju w dzielnicy stało już 28 żydowskich domów – na ogólną liczbę 596 w całym mieście. W dokumencie zezwolono na wybudowanie dwóch kolejnych przy ul. Łaziebnej. W 1631 roku podymne (podatek od zamieszkanego domu) opłacano z 27 budynków należących do żydowskich właścicieli.
Centralnym miejscem dzielnicy żydowskiej od początku jej istnienia była tzw. wielka synagoga. W skład zespołu bóżniczego wchodziły również: szkoła talmudyczna, łaźnia rytualna, dom gminny, rzeźnia, piekarnia macy, jatki koszerne, szpital oraz szereg mniejszych bóżnic cechowych, brackich i prywatnych. W 1689 roku w dzielnicy stały 164 domy.
Dzielnica kilkakrotnie ulegała zniszczeniu podczas pożarów w latach 1656, 1707, 1767 i 1790. Po pożarze w 1707 roku Stanisław Leszczyński zagroził Żydom usunięciem ich z miasta, jeśli w krótkim czasie nie odbudują swojej ulicy prowadzącej od rynku do Bramy Kościańskiej. Dzięki pomocy udzielonej przez zarządcę Leszna Behrenda Lehmanna (Żyda z Drezna), gminie udało się odzyskać dawny stan posiadania. W 1720 roku ponownie otwarto dom nauki (bet ha-midrasz), a w 1721 roku poświęcono synagogę.
W 1740 roku w Lesznie naliczono 583 domy należące do chrześcijan i 95 do Żydów. W 1742 roku po raz pierwszy wymieniona została ulica Więzienna (Stockgasse). Wcześniej Żydzi mieszkali już przy ulicach: Kościańskiej (Kostenerstraße), Łaziebnej (Baderstraße) i Wałowej (Walgasse) – od 1626 roku, Marstallplatz (inaczej Herren Marstall) – od 1661 roku, Małej Kościańskiej (Kleinen Kostenergasse) – od 1664 roku, Grodzkiej (Mittel Herrengasse) – od 1680 roku, Żydowskiej (Judengasse) – od 1681 roku i Tylnej (Hintergasse).
W 1767 roku, tuż przed kolejnym pożarem miasta, w żydowskim kwartale znajdowało się 328 domów, w większości zamieszkałych przez Żydów. Pożar, który wybuchł 10 sierpnia 1767 roku strawił całą dzielnicę. Ponownie spłonęła synagoga, jatki mięsne i dwa szpitale. Ocalał tylko jeden żydowski dom usytuowany w sąsiedztwie wałów miejskich.
Gmina szybko przystąpiła do naprawiania szkód. Już w 1769 roku stanął budynek bet ha-midraszu. Pod koniec tego roku wydano pozwolenie na odbudowę wielkiej synagogi, której remont zakończono w 1772 roku. W miejsce dwóch poprzednich szpitali wzniesiono jeden większy przy ulicy Wałowej – odbudowany w tym samym miejscu po kolejnym pożarze w 1790 roku. W 1786 roku poza główną bóżnicą Żydzi posiadali trzy duże synagogi i kilka pomniejszych domów modlitwy, a także sławną akademię talmudyczną i szereg budynków związanych z funkcjonowaniem żydowskiej wspólnoty.
Skutki pożaru w 1790 roku, ostatniego jaki w tej skali nawiedził Leszno, były ogromne. W mieście naliczono 718 budynków spalonych i 481 spustoszonych. Wśród nich synagogę i położone w jej sąsiedztwie budynki gminne, dom badawczy, jatki mięsne przy ulicy Kościańskiej, mykwę (łaźnię rytualna) przy ulicy Więziennej, szpital, rzeźnię znajdującą się przed Bramą Kościańską i dwa domy cmentarne przy ówczesnej Wolfsruhmerstraße (obecnie Aleja Jana Pawła II). Do odbudowy synagogi przystąpiono w 1796 roku. Poświęcenie nowego gmachu nastąpiło 2 marca 1799 roku. Wcześniej zdołano odbudować dwa domy nauki, łaźnię, szpital oraz wspomnianą rzeźnię i domy przedpogrzebowe.
W 1793 roku Żydzi posiadali w granicach swojego kwartału 196 domów mieszkalnych (chrześcijanie 62). Najwięcej żydowskich domów było położonych przy ul. Kościańskiej (50) i Więziennej (36). W 1805 roku Żydzi byli właścicielami 135 domów, w tym 30 przy ul. Kościańskiej i 29 przy ul. Więziennej. Własność chrześcijan stanowiły 53 budynki.
Po 1790 roku Żydzi coraz częściej podejmowali próby nabywania nieruchomości poza „gettem”, napotykając jednak na szereg ograniczeń. W obrębie zamieszkiwanej przez nich dzielnicy uniemożliwiano im nabywanie posesji od chrześcijan i zmuszano do zabudowywania pogorzelisk. Dopiero po 1848 roku, z chwilą ogłoszenia równouprawnienia Żydów w Królestwie Prus, wyznawcy judaizmu mogli swobodnie osiedlać się w całym mieście.
Dzielnica żydowska swój szczególny charakter zachowała przynajmniej do końca lat 60. XIX wieku. Po ostatnim pożarze budynki mieszkalne odbudowywano z użyciem tych samych, nietrwałych materiałów – drewna i gliny. Zmiany, w postaci nowych proporcji domów i nowej szaty architektonicznej, pojawiły się dopiero w drugiej połowie stulecia. Autorami projektów wznoszonych i przebudowywanych budynków byli najczęściej leszczyńscy budowniczowie: Hermann Nerger, Franz Feuer, Eduard Stein i Karl Wittig.
Przez cały okres punktem centralnym dzielnicy pozostawała wielka synagoga z położonymi w jej sąsiedztwie budynkami, w tym domem gminnym i mykwą. Nadal istniał dom nauki (w połowie XIX wieku działało około 20 mniejszych synagog), szpital, jatki i rytualna rzeźnia. Coraz częściej dzielnicę kojarzono jednak z mniej zamożną warstwą ludności żydowskiej, nie dysponującą środkami pozwalającymi na osiedlenie się w centrum miasta i budowę okazałych kamienic. Reprezentacyjny charakter zyskała jedynie ul. Kościańska, pozostająca do dzisiaj jednym z głównych traktów handlowych miasta.
Większe inwestycje podejmowane w obrębie dzielnicy w XIX wieku, miały charakter coraz bardziej ograniczony. W 1832 roku przystąpiono do rozbudowy istniejącego szpitala, jednak po 1848 roku okazał się już mało funkcjonalny i przestarzały. W latach 40. XIX wieku założono żydowską szkołę powszechną, ostatecznie jednak jej budynek zlokalizowano poza granicami „getta”, przy obecnej Al. Zygmunta Krasińskiego. Vis’a’vis szkoły, w latach 1859-1861 wybudowano przytułek dla chorych i starców znany jako Fundacja Wollheimów. W samej dzielnicy doszło do realizacji tylko kilku poważniejszych projektów, często polegających na połączeniu większych domów z lokalami handlowymi lub fabrycznymi. Nowoczesnych kamienic zbudowano niewiele.
Z chwilą przyłączenia Leszna do Polski (w 1920 r.) opustoszała dzielnica zyskała nowych mieszkańców, „żydowską” pozostając jedynie z nazwy. Do 1939 roku zameldowanych było tam jedynie kilkanaście żydowskich rodzin. Pozostałe mieszkały w innych częściach miasta.
Po 1945 roku większość budynków tworzących wyjątkowy klimat żydowskiej dzielnicy, została wyburzona. W 1988 roku kwartał wpisano do rejestru zabytków, ale z dawnej zabudowy przetrwały do dzisiaj tylko nieliczne obiekty.
